top of page



Новыя рэгістрацыі шакала і янота-паласкуна вясною 2025 года
Сааўтар Ірына Ратэнка Гэтай вясною з канца сакавіка па пачатак чэрвеня ў Налібоцкай пушчы шэраг разоў гэтак ці інакш (бачылі, фільмавалі...

Vadim Sidorovich
Jun 111 min read


Пушчанскія знічкі кошта вялікай перамогі
З сярэдзіны красавіка і да ўчарашняга дня я штодзень бываў у Налібоцкай пушчы, дасьледваючы размнажэньне ваўкоў ды іхнія логвішчныя...

Vadim Sidorovich
Jun 62 min read


Аэрофотаздымкі Налібоцкай пушчы 1944 года
У Інтэрнэце выкладзены некаторыя нямецкія аэрафотаздымкі 1944 года Налібоцкай пушчы. Пераважна тая аэрафотаздымка рабілася нямецкім...

Vadim Sidorovich
Apr 22 min read


Хутары Вялікага і Малога Печышчаў: мінулае і цяперашні выгляд
Шырокасяжна і калярытна Налібокская пушча адчынілася для мяне ў самым пачатку 1983 года з ездак менавіта на хутар Вялікае Печышча, дзе я...

Vadim Sidorovich
Mar 3017 min read


Знічкі мінуўшчыны і хараства сялянскага жыцця ў Налібоцка-пушчанскім Панямонні
Тутай паказаны фотаздымкі, зробленыя цягам апошняга дзесяцігоддзя ў Налібоцка-пушчанскім Панямоньні ад Беражнога і да Чарэшлі. Гэтыя...

Vadim Sidorovich
Mar 201 min read


Размнажэнне рыся ў лясных трушчобах у Налібоцкай пушчы
Сааўтар Ірына Ратэнка Мінулым ды прамінулым летнімі сэзонамі нам пашанцавала гэтак ці інакш знайсьці шэраг логвішч рыся ў лясных...

Vadim Sidorovich
Sep 5, 20241 min read


Налібоцкае каштоўнае шкло, што было патоплена ля мосту праз Краманіцу
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 30, 20243 min read


Жорсткае праціваборства па вышуку рагоў паміж Валерам Карабаўцом з Паташні і Багуславам Віжаўцом з Вайнілаўшчыны
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 30, 20243 min read


Цяжкая праца і майстэрства звералова Цімоха Войніча з Калюгаў
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 30, 20243 min read


Мядзведзь у Налібоцкай пушчы знікае
Сааўтар Ірына Ратэнка Яшчэ некалькі гадоў таму, параўноўваючы памеры знойдзеных адбіткаў лап мядзьведзяў, а таксама з матэрыялаў...

Vadim Sidorovich
Aug 27, 20241 min read


Засланы выведнік ў радзіне славутага Радзівілаўскага траўніка Мацея Каляды з Чугуркі
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 26, 20245 min read


Супрацьстаяньне Радзівілаўскіх баброўнікаў і гвалтоўных бабраловаў з Купійску на рацэ Вусе й яе прытоках пры Галяндэрні
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 26, 20246 min read


Янот-паласкун стаў звычайным гатункам у даліне ракі Бярозы ў Налібоцкай пушчы
Сааўтар Ірына Ратэнка У пэрыяд з пачатку красавіка па канец чэрвеня гэтага году мы шмат часу бывалі ў даліне ракі Бярозы (Заходняй...

Vadim Sidorovich
Aug 26, 20241 min read


Імклівае размнажэнне янотападобнага сабакі ў Налібоцкай пушчы ў 2023-2024 годох
Сааўтар Ірына Ратэнка Мінулым траўнем у Налібоцкай пушчы адбылося надзвычайна патужнае размнажэньне янотападобнай сабакі. Цікавячыся...

Vadim Sidorovich
Aug 26, 20241 min read


Разбуральны наезд Пацавых наймітаў на Налібоцка-пушчанскія водступы Радзівілаў у Будах і Казловым Барку
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 25, 20241 min read


Самаўпраўныя сенанарыхтоўкі ў Любчанскай пушчы і разгром злачыннага шляхецкага згуртаваньня з-за ракі Бярозы
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 25, 20245 min read


Як лавілі клусаўніка Базыля-лошагуба з Дзялятыч
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 25, 20245 min read


Радзіна Хмараў – спадкаемных бортнікаў з Кляцішча і іхняе супрацьстаянне з мядзведзямі
У ранейшым пасьце грунтоўна апавядалася аб ладзе жыцьця ў Налібоцкай пушчы пад уладай магнатаў-землеўласьнікаў, у асноўным Радзівілаў і...

Vadim Sidorovich
Aug 25, 20246 min read


Зімовы засонак мядзведзя ў пуні закінутага хутара
З тыдзень таму, каб агледзіць сваю фотапастку, я праходзіў каля пуні закінутага хутара недалека ад нашай таксама хутарской хаты ў...

Vadim Sidorovich
Jan 20, 20241 min read


Праход па рэчцы Паўночная Каменка
Сааўтар Вінцэсь Сідаровіч Даўно ўжо сын Вінцэсь і я зьбіраліся прайсьціся па рэчцы Паўночная Каменка, якая мае свой пачатак у вёсцы...

Vadim Sidorovich
Dec 11, 20231 min read


Зграя ваўкоў-людажэраў у міжрэччы Нёмна і Бярозы ды вынішчэнне тых душагубаў напрадвесні 1917 году
У гэтым краязнаўчым блозе аб Налібоцкай пушчы я хацеў бы штось паведзіць аб Першай сусьветнай вайне на яе тэрэне, дзе расейска-нямецкі...

Vadim Sidorovich
Dec 4, 202313 min read


Першыя братанні расейскіх і нямецкіх жаўнераў на лініі фронту ва ўрочышчы Дразды, 1917 год
У гэтым краязнаўчым блозе аб Налібоцкай пушчы я хацеў бы штось паведзіць аб Першай сусьветнай вайне на яе тэрэне, дзе расейска-нямецкі...

Vadim Sidorovich
Dec 4, 20234 min read


Пушчанскія юнакі на службе расейскага войска і пагібель Ігнася Козец з Казлова Барка, 1916 год
У гэтым краязнаўчым блозе аб Налібоцкай пушчы я хацеў бы штось паведзіць аб Першай сусьветнай вайне на яе тэрэне, дзе расейска-нямецкі...

Vadim Sidorovich
Dec 4, 20233 min read


Падзеленая Навусць і драматычная гісторыя сяброўства расейскага и нямецкага жаўнераў, 1915 год
У гэтым краязнаўчым блозе аб Налібоцкай пушчы я хацеў бы штось паведзіць аб Першай сусьветнай вайне на яе тэрэне, дзе расейска-нямецкі...

Vadim Sidorovich
Dec 4, 202312 min read


Забытыя жаўнеры на багне Валасеньскай галявіны (1917 год) і іхняя гісторыя
У гэтым краязнаўчым блозе аб Налібоцкай пушчы я хацеў бы штось паведзіць аб Першай сусьветнай вайне на яе тэрэне, дзе расейска-нямецкі...

Vadim Sidorovich
Dec 4, 20239 min read


Наведванне сутокаў Нёмана і Бярэзіны
Сааўтар Ірына Ратэнка Сёньня ў нядзелю мы вырашылі ўсёй радзінай наведаць сутокі Нёмана і Бярэзіны, што спалучаюцца ў паўднёва-заходнім...

Vadim Sidorovich
Dec 3, 20231 min read


Даваеннае жыццё Ціта Буржынскага з Трокаў і ўцёкі з прынёманскага фронту сына Сальвеся да дому
У гэтым краязнаўчым блозе аб Налібоцкай пушчы я хацеў бы штось паведзіць аб Першай сусьветнай вайне на яе тэрэне, дзе расейска-нямецкі...

Vadim Sidorovich
Dec 3, 202327 min read


Хараство зграі ваўкоў па першаму снегавому покрыву ў Налібоцкай пушчы
Пушча з першым значным сьнегавым покрывам заўжды ўраджвае аматара Прыроды. Таго, хто фільмуе дзікіх жывёлак, яшчэ больш захапляюць іхнія...

Vadim Sidorovich
Dec 2, 20231 min read


Чароўная відаль Нёмана, па якому плыве снежная шуга
У Налібоцкай пушчы выпаў першы значны сьнег. Пераяжджаючы Нёман пад Шчорсамі бачыў чароўную відаль сьнежнай шугі, што цякла па рацэ.

Vadim Sidorovich
Nov 30, 20231 min read


Вандроўка на рачулку Замянка
Сааўтар Вінцэсь Сідаровіч Неяк ехаўшы ўсёй радзінаю да сяброў у вёску Дзеражное па дарозе за Пятрылавічамі майго сына Вінцеся, які як і...

Vadim Sidorovich
Nov 26, 20231 min read


Цікавыя відэанататкі з летняга жыцця воўчай радзіны
Сааўтар Ірына Ратэнка Мінулым летам у Налібоцкай пушчы нам удалося зафільмаваць даволі шмат відэаматэрыялаў з жыцьця складанай воўчай,...

Vadim Sidorovich
Nov 23, 20231 min read


Барсучыха гадуе аж пяць барсучанят - рэдкі выпадак
Сааўтар Ірына Ратэнка У ліпені гэтага году на барсучым гарадзішчы ва ўрочышчы Трасьцяніца ў Налібоцкай пушчы намі зафільмавана барсучыха...

Vadim Sidorovich
Nov 14, 20231 min read


Пад час юру ў высакародных аленяў зафільмаваны бык без рагоў
Нядаўна яшчэ пад час юру ў высакародных аленяў у Налібоцкай пушчы ва ўрочышчы Купалішча быў зафільмаваны дарослы бык без рагоў. Той бык...

Vadim Sidorovich
Oct 17, 20231 min read


Ваўкі адганялі мядзведзя ад сваіх ваўчанят
Сааўтар Ірына Ратэнка Нядаўна нам пашанцавала зафільмаваць сутычку паркі бацькоўскіх ваўкоў і мядзьведзя. Той мядзьведзь быў сярэдніх...

Vadim Sidorovich
Aug 31, 20231 min read


Янот-паласкун дабраўся да Налібоцкай пушчы
У ліпені гэтага году ва ўрочышчы Паташня быў зафільмаваны дарослы асобнік янота-паласкуна. Само мейсца, дзе той асобнік янота-паласкуна...

Vadim Sidorovich
Aug 23, 20231 min read


Знаходка норнага мярла мядзведзя
Некалькі тыдняў таму ва ўрочышчы Ялоўка ў Налібоцкай пушчы я знайшоў некалькі цікавых берлагоў бурага мядзьведзя, які тамака зімаваў усю...

Vadim Sidorovich
May 17, 20231 min read


Была вёсачка Камароўскія, чаму яна зьнікла, хто тамака жытлаваў і чым займаўся
Яшчэ ў 1990-ых гадох у багенным і ўвогуле шмат абводненай частцы Налібоцкай пушчы пры сутоках Нёмна і Заходняй Бярэзіны, або як тутай...

Vadim Sidorovich
Apr 23, 20237 min read


Воўк з засцярогаю вывучае знакоўку рыся
У гэтым краязнаўскім блозе я ўжо некалькі разоў звяртаў увагу чытачоў на ўзаема агрэсіўныя стасункі ваўка і рыся. Прывозіўся шэраг...

Vadim Sidorovich
Feb 18, 20231 min read


Again a low number of otters in Naliboki Forest
Co-author Irina Rotenko As it was reported in this blog before after the quite long period of the described more or less stability in...

Vadim Sidorovich
Dec 23, 20222 min read


Даваенны фальварак Раўцы
Сааўтар Баляслаў Сідаровіч У папярэднім вартыкуле я распавёў падаецца кранальную гісторыю пра гаротны скон пушчанскага фальварка Юніца....

Vadim Sidorovich
Dec 7, 20222 min read


Гаротны скон фальварка Юніца
У пачатку 2000-х гадоў травеньскім надвячоркам чарговая вандроўка па Налібоцкай пушчы занесла мяне на хутар Барсуча да знаёмца Казіміра...

Vadim Sidorovich
Dec 6, 202214 min read


Сталае рысёвае мейсца шматгадавога ўжытку
Сааўтар Ірына Ратэнка У Налібоцкай пушчы гэтак жа як і ў іншых раскошных лясох рысі на сваёй дзялянцы жыхарства маюць даволі шмат сваіх...

Vadim Sidorovich
Dec 2, 20222 min read


Школьная праца сына Вінцэся аб лічэбнасці мядзведзя вакол Навусці ў Налібоцкай пушчы
У гэтым кароткім вартыкуле падаецца школьная праца Вінцэся Сідаровіча вучня пятага кляса аб лічэбнасці бурага мядзведзя ў наваколлі...

Vadim Sidorovich
Nov 24, 20221 min read


Вандроўка да хутароў Будзішча і Шчучы Бор
Сааўтары: Вінцэсь Сідаровіч і Баляслаў Сідаровіч Чарговы раз разглядаючы мапы Налібоцкай пушчы, мая ўвага засяродзілася на яе паўночным...

Vadim Sidorovich
Nov 16, 20223 min read


Трагедыя Новага Двара, Яськава, Стаськава і Козлікаў, знішчаныя нямецкімі карнікамі ў 1942 годзе
Сааўтар Баляслаў Сідаровіч Аб трагедыі пушчанскіх паселішчаў Новага Двара, Яськава, Стаськава і Козлікаў, што здарылася ў Налібоцкай...

Vadim Sidorovich
Nov 10, 20224 min read


Recurrent resting and grooming of lynxes in a road pipe
Co-author Irina Rotenko While registering with a camera-trap, which animal species use road pipes in Naliboki Forest, we found that one...

Vadim Sidorovich
Nov 9, 20221 min read


Навусць да і па Другой сусветнай вайне: стан вёскі, вынішчэнне немцамі ды іншыя вядомыя падзеі
Сааўтар Баляслаў Сідаровіч Да Другой сусветнай вайны паселішча Навусць складалася з Навусці-вёскі й Зарэчча. Калі Навусць-вёска была...

Vadim Sidorovich
Oct 30, 202263 min read


Арыкаў хутар Дашчэчына: былы развой, заняпад і апошнія жыхары
Спачатку я хацеў бы крыху паведзіць, чаму мне хацелася бы распавесці пра Арыкаў хутар Дашчэчына. Гэты крок ёсць ня проста апісаньне...

Vadim Sidorovich
Sep 29, 20225 min read


Падзеі на гразевых купалішчах дзікіх капытных у Налібоцкай пушчы
Сааўтар Ірына Ратэнка і Вінцэсь Сідаровіч Дзікія капытныя, а сярод іх асабліва дзікі й высакародныя алені часта карыстаюць гразевыя...

Vadim Sidorovich
Sep 27, 20221 min read


Гэтым летам у Навусьці мы зладзілі жывёлагадоўчую ферму
Сааўтары: Ірына Ратэнка, Баляслаў, Вінцэсь і Міхаліна Сідаровічы У траўні-чэрвені на сваёй сядзібе ў Навусці мы зладзілі невялічкую, але...

Vadim Sidorovich
Sep 7, 20222 min read
bottom of page